PL-UA 2021-27
    • english
    • polish
    • ua
    • czcionka

    • A
    • A
    • A

Ochrona bioróżnorodności na obszarze transgranicznym

20 / 03 / 2025

 

Ziemia płaci cenę za to, że nasze życie staje się coraz wygodniejsze z powodu intensywnej konsumpcji i urbanizacji. Utrata różnorodności biologicznej, zmiany klimatu i zanieczyszczenie środowiska to problemy, z którymi musimy się dziś zmierzyć. Według World Wildlife Fund (WWF), od 1970 roku nasza planeta straciła ponad 60% populacji ssaków, ptaków, ryb, gadów i płazów. Co najmniej 300 gatunków ssaków całkowicie zniknęło z powodu polowań. Ponadto liczba gatunków w rzekach i jeziorach zmniejszyła się o 83% z powodu budowy zapór i wykorzystania wody w rolnictwie. Według raportu ONZ, 1 milion gatunków zwierząt i roślin jest zagrożonych wyginięciem w ciągu najbliższych 10 lat.

Nasz Program przyczynia się do ochrony i przywracania delikatnych zasobów naturalnych naszej planety poprzez wspieranie projektów dotyczących różnorodności biologicznej. Niektóre obszary naszych krajów, takie jak mokradła Polesia Zachodniego i Doliny Narwi, a także lasy Karpat Wschodnich, posiadają zwarte kompleksy przyrodnicze i referencyjne ekosystemy, które zapewniają specyficzne warunki środowiskowe dla szczególnie cennych europejskich gatunków flory i fauny. Beneficjenci projektów: „Stworzenie systemu monitoringu zachowania różnorodności biologicznej transgranicznych obszarów ochrony przyrody” (akronim CBBC) oraz „Młodzież karpacka dla ekointeligentnej edukacji” (akronim Youth4EcoEdu) mają jasną wizję, jak sprostać tym wyzwaniom i wprowadzić wymierne zmiany.

Od dłuższego czasu zarówno Narwiański Park Narodowy (województwo podlaskie), jak i Nobelski Park Narodowy (obwód rówieński) uznawały potrzebę kompleksowego systemu monitorowania w celu śledzenia i analizowania zmian w siedliskach i składzie gatunkowym. Unikatowe kompleksy przyrodnicze na tych obszarach są coraz bardziej zagrożone z powodu zmian klimatu, fragmentacji siedlisk, zanieczyszczenia i niezrównoważonych praktyk użytkowania gruntów. System monitorowania pomoże zidentyfikować ryzyka oraz przeciwdziałać zagrożeniom dla cennych gatunków flory i fauny, zwłaszcza ptaków, takich jak gągoł, batalion, kszyk, bielik i inne gatunki. Partnerzy planują budowę Centrum Monitoringu Bioróżnorodności w Narwiańskim Parku Narodowym i obiektów do obserwacji ptaków, w tym wież obserwacyjnych w obu parkach oraz czatowni na stawach w Topilcu k. Białegostoku. Wspólne działania badawcze obejmą ekspedycje naukowe skoncentrowane na monitorowaniu bioróżnorodności w Ukrainie i Polsce. Zespół projektowy pragnie skutecznie komunikować się z różnymi grupami odbiorców, zwłaszcza z dziećmi. Na przykład kampania medialna z wykorzystaniem postaci ptaków pomoże najmłodszym dowiedzieć się więcej o życiu zwierząt. Interaktywne zestawy dla szkół sprawią, że nauka o bioróżnorodności i ochronie przyrody będzie ekscytująca dla uczniów, pomagając im zrozumieć znaczenie ochrony naturalnych siedlisk i gatunków, w szczególności ptaków.

Projekt pozwoli zintegrować europejskie doświadczenia z naszymi badaniami naukowymi, prowadząc do podniesienia ich jakości – mówi Wołodymir Dikovytskyi, dyrektor Nobelskiego Parku Narodowego.

Projekt Youth4EcoEdu zajmuje się podobnymi wyzwaniami. Parki Narodowe Użański (obwód zakarpacki) i Magurski (województwo podkarpackie) to prawdziwe skarbnice bioróżnorodności i równowagi ekosystemów, odgrywające kluczową rolę w zachowaniu dziedzictwa przyrodniczego Karpat. W ramach projektu powstaną centra przyrodnicze po obu stronach granicy. Interaktywne centrum przyrodnicze w Użańskim Parku Narodowym pokaże różnorodność lokalnej flory i fauny oraz zaoferuje interaktywne eksponaty, które sprawią, że nauka stanie się wciągającym doświadczeniem. Centrum na Użhorodzkim Uniwersytecie Narodowym skupi się bardziej na akademickich aspektach edukacji ekologicznej, służąc jako platforma do badań i współpracy interdyscyplinarnej. Po drugiej stronie granicy, w Jarosławiu, powstanie podobne centrum edukacji ekologicznej ze ścieżką przyrodniczą. Młodzi ludzie dowiedzą się tam o znaczeniu ochrony różnorodności biologicznej i roli pszczół w przyrodzie poprzez interaktywne technologie i praktyczne doświadczenia. Projekt przewiduje także opracowanie specjalistycznych programów edukacji ekologicznej dla szkół podstawowych i średnich w obu regionach, organizowanie warsztatów i obozów ekologicznych oraz stworzenie trzech interaktywnych klas naukowych. Takie podejście sprawi, że nauka stanie się bardziej interesująca i praktyczna, angażując dzieci w badania środowiskowe przy użyciu nowoczesnych technologii, interaktywnych metod i wizualizacji. Takie inicjatywy ukształtują świadomość ekologiczną od najmłodszych lat i zwiększą zainteresowanie naukami przyrodniczymi wśród młodego pokolenia.

Wiedza o tym, co musimy chronić i dlaczego jest to ważne, jest kluczem do zrównoważonej przyszłości – Anna  Tsimbolynets, dyrektor Zakarpackiej Agencji Rozwoju Regionalnego.

Galeria

Biodiversity projects in the cross-border area

Czy ta strona była przydatna?

Bardzo przydatna
Bardzo przydatna
Może przydatna
Może przydatna
Nieprzydatna
Nieprzydatna