Projekty finansowane przez Program Interreg NEXT Polska – Ukraina 2021-2027 rozpoczęły realizację, a my z niecierpliwością oczekujemy ich pierwszych efektów.

Nie zapominamy jednak o wypracowanych rezultatach projektów z poprzedniej edycji Programu 2014-2020. Chętnie dzielimy się ich osiągnięciami i mamy nadzieję, że historie osób, które za nimi stoją lub z nich korzystają, będą inspiracją dla przyszłych inicjatyw na całym obszarze Programu.

Zapraszamy do lektury!

Nie planowałam przyjazdu do Polski. Ale jak zaczęła się wojna, codzienne alarmy, wyjechałam ze Lwowa – opowiada Łesia.

Do Rzeszowa dotarła z synem w kwietniu 2022 roku, wraz z pierwszymi falami milionów uchodźców uciekających z Ukrainy przed rosyjską agresją. Boi się wracać, nie czuje się w rodzinnym kraju bezpiecznie: 

Kiedy jest spokojnie, można pojechać na 2–3 dni i z powrotem.

Najbardziej jednak chciałaby zapewnić bezpieczeństwo synowi, dlatego postanowiła przynajmniej na jakiś czas zostać w Polsce. Na uchodźców czekało i czeka wiele form pomocy, ale o pracę w jej fachu jest niełatwo: 

Z zawodu jestem projektantką odzieży. Na Ukrainie zawsze miałam swoją działalność w tym kierunku. Ukraińcy lubią ubrania indywidualnie zaprojektowane czy ozdobione, w Polsce jednak dominują duże sieci odzieżowe i tutaj nie ma takiego zapotrzebowania.

Rozesłała CV w wiele miejsc, ale bez skutku. Nie chciała jednak siedzieć z założonymi rękami i czekać, co przyniesie los. Trafiła na ogłoszenie Rzeszowskiej Agencji Rozwoju Regionalnego (RARR), która właśnie rozpoczynała cykl warsztatów z prowadzenia własnej działalności gospodarczej.

Mieliśmy sygnały, że bardzo wiele osób chce korzystać z takiego wsparcia, są przedsiębiorcze, mają dużo pomysłów i planują założyć lub przenieść swoją działalność do Polski – mówi Joanna Wojciechowska-Szoska z Działu Projektów Międzynarodowych RARR.

Jednym z celów działalności agencji jest ożywianie przedsiębiorczości, dlatego stworzyła projekt, który uchodźcom z Ukrainy zaoferował przysłowiową „wędkę” zamiast „ryby”, tzn. możliwość samodzielnego utrzymania się na polskim rynku pracy, zamiast oczekiwania na zasiłek. Projekt został zatytułowany „Podkarpacki Inkubator wspierania ukraińskich inicjatyw” (akronim Podkarpackie_Incubator4UA). Został wybrany jako jeden z projektów finansowanych przez Program w drodze bezpośredniej procedury (bez ogłaszania naboru wniosków) w celu wspierania społecznej działalności i przedsiębiorczości uchodźców opuszczających terytoria dotknięte rosyjską agresją. Okoliczności, w jakich rozwijał się projekt, były znaczące, dlatego też został on wdrożony bez partnera.

Dlaczego Inkubator? Bo chodzi o to, by w przyjaznym miejscu i wygodnych warunkach wykluwały się pomysły na działalność gospodarczą, na innowacje, na promocję. W ramach projektu w siedzibie RARR w centrum Rzeszowa powstało tzw. open space – miejsce z możliwością bezpłatnego korzystania ze sprzętu potrzebnego, by uczynić pierwsze kroki do założenia firmy: laptopów, drukarek, oprogramowania, urządzeń do wideokonferencji wraz dostępem do Internetu. Pomyślano nawet o kąciku zabaw dla dzieci i aneksie kuchennym. Ponadto uchodźcom zapewniono bezpłatne wsparcie: pomoc prawną, językową i psychologiczną, konferencję i warsztaty z zakresu zakładania i prowadzenia działalności gospodarczej i społecznej oraz przepisów podatkowych, marketingu i reklamy, konsultacje, wizyty studyjne, a także e-poradnik z zestawem narzędzi edukacyjno-promocyjnych na temat aktywności ekonomicznej i społecznej w Polsce.

Dowiedziałam się jak otworzyć działalność, ponieważ w Polsce jest to inaczej niż na Ukrainie. Żeby było wszystko tak jak trzeba, żeby nie było problemów z księgowością, z podatkami – opowiada Łesia.

Autorzy projektu zakładają, że za sprawą projektu Podkarpackie_Inkubator4UA powstanie trwałe i kompleksowe rozwiązanie wspierające pomysłowych i przedsiębiorczych przyjezdnych z Ukrainy. Wierzą, że na stałe zakorzeni się ono w systemie wspierania przedsiębiorczości, rynku pracy, innowacji i organizacji pozarządowych na Podkarpaciu. By pomóc sąsiadom w trudnym okresie i wzmocnić relacje na przyszłość, Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego zakupiła również sprzęt i wyposażenie: agregaty prądotwórcze, grzejniki elektryczne, motopompy, defibrylatory, plecaki medyczne i odzież termiczną ponad o łącznej wartości 1,2 miliona złotych. Trafiły one do szpitali, szkół i instytucji kultury w obwodzie lwowskim i iwanofrankiwskim.

Tymczasem Łesia snuje plany na przyszłość:

Mam dużo, bardzo dużo pomysłów, ale wiem, że trzeba zaczynać od czegoś małego – od sprzedawania, kupowania. Chciałabym założyć sklep internetowy, najpierw z markowymi butami, później doszłyby okulary i torebki.

A pani Joanna podsumowuje: Widzimy, że Ukraińcy chcą działać, chcą zrobić coś dla siebie i dla innych…

Więcej informacji o projekcie można znaleźć na stronie internetowej projektu, tutaj.